Aiet(-redoun)
Allium rotundum
Amaryllidaceae Alliaceae
Àutri noum : Aiastre, Cebihoun.
Nom en français : Ail à inflorescences rondes.
Descripcioun :L'aiet-redoun trachis dins li plano d'eici d'eila, dins lis armas, sus li pendis e en ribo de camin. Se recounèis à si fielat d'estamino di tres coustat e à si fueio pleno e plato au contro de l'aiet-fèr qu'a éu li fueio boutisso. Apoudèn que i'a ges de bousseleto dins l'enflourejado au contro de la racambolo. Èi bessai un arqueofite vengu emé li grano de blad.
Usanço :Aquest aiet èi gaire acampa en Prouvènço, pamens li tèsto coume li fueio soun manjadisso cruso o cuecho.
Port : Erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Ermas
- Camin
- Pendis
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium rotundum L., 1762
Toumo
Viburnum opulus
Adoxaceae Caprifoliaceae
Àutri noum : Toumié, Sambu-d'aigo, Sambu-rose, Milo-flour, Boulo-de-nèu.
Noms en français : Obier, Viorne obier.
Descripcioun :La boulo-de-nèu o enca lou milo-flour èi lou bouissoun d'ort emé de flour tóutis esterlo (naturalamen i'a soulamen aquéli dóu deforo). La toumo trachis, dins la naturo, proche d'aigo e dins li bos umido. Èi pas un planto proun coumuno en Prouvènço. Se recounèis eisadamen emé si fueio di tres partido. Li fru devènon rouge un cop madur.
Usanço :Li fru soun un pau empouisounant crus (dounon lou bòmi e soun purgatiéu), li fau faire couire pèr pousqué li manja (counfituro). An de prouprieta cardio-tounico. La rusco èi couneigudo pèr apasima li countracioun de la maire (uterus) qu'es antispasmoudico, astringènto e sedativo. S'emplego tambèn contro li moureno e li cambo lourdo.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viburnum
Famiho : Adoxaceae
Famiho classico : Caprifoliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Ribiero
- Bos umide
- Pargue
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Viburnum opulus L., 1753